دیتاسنتر چیست؟ چه اهمیتی دارد؟ با پیشرفت روز افزون تکنولوژی و گسترش شبکه اینترنت جهانی، مراکز داده به یکی از مهم‌ترین قسمت‌های اینترنت تبدیل شده‌اند. مراکزی که خدماتی همچون سرور ابری و سرور مجازی ارائه می‌دهند، نقش کلیدی در اتصال افراد نقاط مختلف جهان به دنیای شگفت‌انگیز اینترنت دارند. دیتا سنترها مکانی برای استقرار حجم عظیمی از کامپیوترها و تجهیزات زیرساخت شبکه است. در این مقاله از مجله زینت قصد داریم به سوال «دیتا سنتر چیست» پاسخ دهیم و مهم‌ترین ویژگی‌های یک دیتا سنتر را بررسی کنیم. بعد از خواندن این مقاله اطلاعات مفیدی در رابطه با دیتا سنتر به‌دست می‌آورید.
دیتاسنتر چیست؟
دیتاسنتر چیست؟ مرکز داده یا دیتاسنتر (Data Center)، مکانی است که مجموعه‌ای از سرورها، تجهیزات شبکه و سیستم‌های ذخیره‌سازی در آن‌جا مستقر شده‌اند و در کنار یکدیگر و بدون وقفه، کارهای مربوط به مدیریت، پردازش، ذخیره و توزیع مقادیر زیادی از دادههای دیجیتال را انجام می‌دهند. دیتاسنترها برای ارایه‌ی زیرساخت‌های قابل اعتماد و کارآمد طراحی شده‌اند و ویژگی‌هایی مانند منابع تغذیه اضافی، سیستم‌های پشتیبان، مکانیسم‌های خنک‌کننده و اقدامات امنیتی قوی را بر عهده می‌گیرند.
مقیاس و پیچیدگی مراکز داده‌ی مدرن حیرت‌انگیز است. در این مراکز تخصصی، تعداد بالایی سرور وجود دارد که هر کدام به‌طور هم‌زمان وظایف متعددی را انجام می‌دهند. همچنین، اتصال‌های درون یک دیتاسنتر، شبکه‌ای از ارتباطات پُرسرعت را تشکیل می‌دهند که به داده‌ها اجازه می‌دهد به‌شکل یکپارچه از یک سرور به سرور دیگر جریان پیدا کنند و قابلیت‌های محاسباتی و ذخیره‌سازی کارآمد را در مقیاس وسیع ممکن سازند.
اجزا تشکیل دهنده دیتاسنتر چیست؟
اجزا تشکیل دهنده دیتاسنتر چیست؟ دیتاسنترها از اجزا مختلفی تشکیل شده است(پسیو و اکتیو ) که در ادامه آنها را نام برده و به چند مورد از آنها به طور اختصار خواهیم پیرداخت:
- روترها
- سوییچ های شبکه
- فایروال
- سیستم های امنیتی
- سیستم های ذخیره سازی
- سرورها
- رک ها
- کابل ها
- سیستم های کنترل و مديريت ارایه سرویس
برای سازمان‌ها و کسب و کارها اهمیت دیتاسنتر چیست؟
در دهه‌های اخیر با کاهش قیمت تجهیزات کامپیوتری و امکان دسترسی آسان و فراگیر به اینترنت پرسرعت و همچنین وابستگی روز افزون کسب و کارها به فناوری اطلاعات، تقاضا برای خدمات دیتاسنتر بسیار افزایش یافته است. در حال حاضر، دیتاسنترها نقش کلیدی و بسیاری مهمی را در حوزه اقتصاد دیجیتال ایفا می‌کنند و پشتیبانی طیف عظیمی از فعالیت‌های مهم دولت‌ها، جامعه و کسب و کارها را بر عهده دارند.
حجم فعالیت بعضی از سرویس‌های اینترنتی تا حدی وسیع است که در برخی مواقع حتی تا ۱۰ سرور کامپیوتری نیز جوابگوی نیازهای آنها نیستند. در چنین شرایطی، تنها شبکه عظیمی از صدها و حتی هزاران سرور کامپیوتری قادر خواهند بود تا از عهده تامین نیازهای این سرویس‌ها برای ذخیره‌سازی، رایانش و انتقال داده‌ها بربیایند. از دیدگاه سازمانی در فناوری اطلاعات، دیتاسنترها بستر لازم را برای پیاده‌سازی و اجرای بدون وقفه برنامه‌های کاربردی سازمان‌ها و فعالیت آنها فراهم می‌کنند.
مدیریت ارتباط با مشتری (CRM)، برنامه‌ریزی منابع سازمانی (ERP)، پست الکترونیک، ذخیره‌سازی، تهیه نسخه پشتیبان و اشتراک فایل‌ها، کلان داده، هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی، خدمات ارتباطی درون سازمانی، انتقال، پردازش و رایانش بدون وقفه دادههای عظیم، از جمله رایج‌ترین کاربردهای دیتاسنتر در سازمان‌ها، دانشگاه‌ها و شرکت‌های گوناگون می‌باشند. شرکت‌های بزرگی مانند گوگل، مایکروسافت و آمازون، با تاسیس مراکز داده در نقاط مختلف جهان همواره در تلاشند تا زیرساخت‌های لازم را برای پاسخگویی به نیازهای متفاوت جامعه بین‌المللی در مناطق مختلف دنیا فراهم کنند.
دیتاسنترها چگونه کار می‌کنند؟
یک Data Center، دارای بخش‌های مختلفی است که باهم کار می‌کنند. سرورها که بخش‌های اصلی یک دیتاسنتر به‌شمار می‌آیند، رایانه‌های قدرتمندی هستند که با تجهیزات ویژه‌ای به نام سوئیچ‌ها و روترها به‌هم متصل می‌شوند و امکان محاسبات و قابلیت‌های ذخیره‌سازی کارآمد را فراهم می‌کنند. در این بخش با جزییات بیش‌تری با نحوه‌ی عملکرد مراکز داده آشنا می‌شوید.
- زیرساخت سخت‌افزاری دیتاسنترها
مراکز داده از قفسه‌ها و کابینت‌ها تشکیل شده‌اند و سرورهایی که ستون فقرات پردازش داده‌ها هستند، در این قفسه‌ها جای می‌گیرند. این سرورها از طریق شبکه‌های پرسرعت برای اطمینان از انتقال کارآمد داده‌ها به‌هم متصل می‌شوند.
- منبع تغذیه
همه‌ی سرورها برای کار کردن به به یک منبع تغذیه‌ی قابل اعتماد و پایدار نیاز دارند. بر این اساس دیتاسنترها معمولن دارای سیستم‌های برق پشتیبان مانند منابع تغذیه اضطراری و ژنراتورهای دیزلی هستند تا از عملکرد بدون وقفه هنگام قطع برق اطمینان حاصل کنند.
- سیستم‌های خنک‌کننده
با توجه به این‌که سرورها با فعالیت خود گرمای بسیار زیادی تولید می‌کنند، مراکز داده همیشه با مشکل کنترل دما روبه‌رو هستند. به همین دلیل دیتاسنترها برای حفظ دمای مطلوب از سیستم‌های خنک‌کننده‌ی قوی استفاده می‌کنند. این سیستم‌ها به‌طور معمول از واحدهای تهویه‌ی مطبوع، فن‌ها و فناوری‌های خنک‌کننده‌ی مایع و … تشکیل می‌شوند.
- اتصال تجهیزات و ایجاد شبکه
مراکز داده برای تسهیل انتقال و ارتباطات، به اتصال شبکه‌ای قوی و پایدار نیاز دارند. بنابر این مدیران و مسوولان دیتاسنتر باید بتوانند با تامین تجهیزات نوین شبکه و پهنای باند بالا مراکز خود را همیشه دردسترس نگه دارند و امکان اتصال سریع و مطمین را برای همه‌ی بخش‌های شبکه تضمین کنند.
- تامین امنیت و حفاظت از داده‌ها
مراکز داده برای محافظت از اطلاعات حساس مشتریان خود، باید موضوع امنیت را در اولویت قرار دهند. بر این اساس هر مرکز داده به‌تناسب کیفیت فعالیت خود با انجام اقداماتی مانند تامین امنیت فیزیکی، نصب دوربین‌های نظارتی، مدیریت سطوح دسترسی، احراز هویت کارکنان و شبکه‌ها و همچنین وضع پروتکل‌های حفاظت از حمله‌های سایبری تلاش می‌کند تا از نفوذ و بروز دسترسی‌های غیرمجاز جلوگیری کند.
- ذخیره‌سازی و پشتیبان‌گیری داده‌ها
با توجه به حساسیت بسیار بالای داده‌ها و اطلاعات در دیتاسنترها، این مراکز باید بتوانند با ذخیره‌سازی داده‌ها یا تهیه‌ی نسخه‌های پشتیبان (البته به‌شکل محرمانه و بدون حق دسترسی به آنها) تحت هر شرایطی از اطلاعات مشتریان خود حفاظت کنند و در زمان‌های بروز بحران دادههای آنها را از دست ندهند. بنابر این دیتاسنترها با استفاده از راهکارهای ذخیره‌سازی نوین و متنوع سعی می‌کنند تا ضریب از دست رفتن دادههای مختلف را کاهش دهند.
به‌طور کلی، دیتاسنترها به عنوان هاب‌های متمرکز برای ذخیره، پردازش و مدیریت داده‌ها عمل می‌کنند. آنها عملیات اتصال، امنیت، خنک‌سازی و … زیرساخت‌ها را تضمین می‌کنند و این امکان را در اختیار کسب‌وکارها قرار می‌دهند تا بتوانند دارایی‌های دیجیتال خود را به‌شکل کارآمد و ایمن ذخیره، پردازش کنند.
دسته بندی انواع مختلف Date Center
Hyperscale
هایپر اسکیل یا Hyperscale یعنی ادغام چندین سخت افزار و تجهیزات لازم و توزیع مناسب آنها در یک محیط و ایجاد شرایط و امکانات لازم برای نگهداری تعداد بسیار زیادی سرور.
برای مثال کمپانی های، Apple، Google و Microsoft از این نوع دیتا سنتر بهره مند می شوند. مرکز داده مایکروسافت در شیکاگوی یکی از وسیع ترین دیتاسنتر ها می باشد که حدود یک میلیون سرور در فضای حدود 65000 متر مربع و در قسمت های هزار و پانصد تا دو هزار و پانصد تایی دسته بندی شده اند.
از دیگر مشخصات این Date Center می توان به شبکه ی بسیار پرسرعت و با پهنای باند بالا اشاره کرد همچنین با هایپر اسکیل کسب و کار های مختلف می توانند یک مقیاس پذیری و پایداری ایده آل در اختیار داشته باشند.
Colocation
این مدل از دیتا سنتر کولوکیشن نام دارد و خدماتی از قبیل، یک فضای مناسب و ایده آل، برق و دما و سرمایش مناسب را برای شرکت های مختلف در یک مکان ایجاد می کند. این نوع مرکز داده سرویس و خدماتی برای شرکت ها ایجاد می کند تا فعالیت های خود را با حداقل مشکلات و هزینه وسعت بخشند.
در این Data Center تجهیزاتی که از سرور ها میزبانی و حفاظت می کنند ماکسیمم استاندارد ها و شرایط مطلوب را برای ایجاد موقعیت های ایمن دارا می باشند. از همه مهمتر در هنگام بروز اختلالاتی همچون قطعی سرور ها و غیره، پشتیبانی ها برعهده خود دیتاسنتر است و شرکت ها خود مسئولیتی نخواهند داشت.
Wholesale Colocation
در این دیتا سنتر به طور کامل یک اتاق به شرکت های بزرگ اجاره داده می شود. این مرکز تمام امکانات لازم جهت حفاظت از سرور ها را دارند. در این مرکز داده یک رک به این کسب و کارها اجاره داده می گردد. کاربران این Data Center هر زمان که لازم بدانند قادر به مدیریت زیر ساخت ها و دسترسی به سرور ها خواهند بود و کاملا مستقل می توانند فعالیت کنند.
Enterprise
دیتا سنتر ها می توانند اختصاصی باشند. سرویس Enterprise یک مرکز داده اختصاصی است که یک شرکت می تواند برای کسب و کار خود سازمان دهی کند و یک مکان مناسب و با شرایط ایده آل را برای دیتاسنتر خود برپا کند که طبیعتا احتیاج به یک سرمایه گذاری زیاد و خدمات پشتیبانی و نیروهای پشتیبان در کل ساعات شبانه روز دارد.
سرویس های مجازی
دیتاسنتر چیست – در دیتاسنتر مجازی یا اصطلاحا ابری احتیاجی و سرمایه های کلان جهت حفاظت از تجهیزات سرور نیست، چرا که سرور ها به شکل مجازی وجود دارند. این Data Center نیز مانند مدل هایی که در بالا بررسی شدند، طراحی و مدیریت شود و تعداد سرور هایی که احتیاج است و همینطور شبکه از طریق پنل مدیریت کنترل شود. در این بخش تمام مدل های دیتا سنتر را بررسی کردیم، در نهایت هر شرکت و سازمان بنا به نیاز های خود می تواند یکی از سرویی ها را برگزیند.
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.