تجهیزات پسیو شبکه چیست؟

تجهیزات شبکه را می‌توان با‌توجه‌به نوع فعالیت به دو دسته اکتیو (Active) و پسیو (Passive) یا به‌‌عبارت‌دیگر، فعال و غیرفعال تقسیم کرد. تجهیزات شبکه سخت‌افزارها و دستگاه‌های فیزیکی هستند که با برقراری ارتباط و تعامل بین یکدیگر، نقل‌وانتقال داده را در سطح شبکه انجام می‌دهند.

هرکدام از تجهیزات و قطعات شبکه عملکرد خاصی دارند و به‌طورکلی وظیفه‌ی ارائه‌ی خدمات مختلف به کاربران را برعهده دارند. یکی از نکات مهمی که برای کنترل و مدیریت شبکه باید مدنظر قرار داد، شناخت تجهیزات شبکه و نوع کاربری آن‌ها است تا فرایند عیب‌یابی راحت‌تر انجام شود.

همانگونه که اشاره شد، تجهیزات فعال در شبکه دارای گستردگی زیادی است. متناسب با شبکه‌ای که راه اندازی می‌شود، از این تجهیزات بهره گرفته خواهد شد. البته باید گفت که برخی از این تجهیزات، جهت راه اندازی شبکه ضرورت دارند.

• کابل

کابل شبکه چیست؟ کابل‌های شبکه و سوکت‌های آن، این امکان را برای سیستم فراهم می‌کنند تا به سادگی به شبکه متصل گردند. به همین دلیل است که نقش مهمی در شبکه دارند. باید اشاره کرد که کابل‌ها را می‌توان در اندازه‌های مختلفی تهیه نمود؛ آن‌ها در قطرهای بزرگ و کوچک عرضه می‌شوند. از سویی دیگر، برخی از کابل‌ها، دارای مقاومت بالاتری بوده و ضد آب هستند که امکان نصب در فضای خارجی را فراهم می‌کنند.

• پچ کورد

پچ کورد چیست؟ پچ کوردها به عنوان کابل‌های کوچکی شناخته می‌شوند که می‌توانند تجهیزاتی که فاصله کمی با هم دارند را متصل کنند. به طور معمول طول آن‌ها کمتر از پنج متر بوده و در دو نوع فیبر نوری و مسی ساخته می‌شوند. ضمن آنکه جهت اتصال سوئیچ شبکه به روتر یا سیستم نیز استفاده می شود.

• داکت و ترانک

از دیگر تجهیزات مربوط به پسیو شبکه، داکت و ترانک هستند که به عنوان نوعی محفظه در نظر گرفته می‌شوند و جهت هدایت کابل‌های شبکه و برق از آن‌ها استفاده می‌شود. البته این دو با یکدیگر تفاوت دارند.  ترانک در مقایسه با داکت دارای ابعاد بزرگتری است و قابلیت عبور دسته کابل‌های بیشتری را دارد.

• سوکت‌های دیواری

سوکت‌های دیواری، از دیگر اجزای شبکه است که اجازه دسترسی سامانه به شبکه را می‌دهد. همچنین کاربر نیز می‌تواند با استفاده از کابل‌ها به شبکه متصل گردد. بنابراین، با استفاده از سوکت‌ها، سیستم کاربر به شبکه اتصال خواهد داشت.

• رک 

رک چیست؟رک Rack در زمینه تجهیزات پسیو شبکه، یک سازه فلزی یا کابینتی است که برای نگهداری، سازماندهی و حفاظت از تجهیزات الکترونیکی و شبکه مورد استفاده قرار می‌گیرد. این سازه‌ها اغلب در مراکز داده، اتاق‌های سرور و محیط‌های شبکه‌ای بزرگ به کار می‌روند. رک‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که امکان نصب انواع تجهیزات شبکه مانند سرورها، سوئیچ‌ها، روترها، پچ پنل‌ها و دیگر اجزای شبکه را در خود فراهم می‌کنند.

• پچ پنل

پچ پنل چیست؟ یک تجهیزات اساسی در شبکه‌های کامپیوتری است که برای اتصال و مدیریت کابل‌های شبکه استفاده می‌شود. این پنل‌ها معمولاً در رک‌های شبکه یا کابینت‌های تجهیزات نصب می‌شوند و اتصال کابل‌های شبکه به دستگاه‌های مختلف را فراهم می‌کنند. پچ پنل‌ها به صورت فیزیکی اتصالات RJ45 یا کانکتورهای دیگر را ارائه می‌دهند که کابل‌های شبکه به آن‌ها متصل می‌شوند. از طریق این اتصالات، امکان انتقال داده‌ها، صوت یا تصویر از یک دستگاه به دیگری در شبکه فراهم می‌شود. همچنین، پچ پنل‌ها به مدیران شبکه اجازه می‌دهند که به راحتی کابل‌ها را جابجا کرده یا تغییراتی در تنظیمات شبکه اعمال کنند بدون نیاز به تداخل در کابل‌های اصلی شبکه.

• فیس پلیت (Face Plate)

صفحه پریز توکار شبکه است که  کیستون‌های شبکه و تلفن روی آن نصب می‌شوند. فیس پلیت‌ها به دو گروه تک و دو پورتی تقسیم می‌شوند. فیس پلیت‌ها روی جعبه‌ها (قوطی‌های) استاندارد نصب می‌شوند. با استفاده از برچسبی که روی برخی از آن‌ها وجود دارد، می‌توانید شماره آن پریز در شبکه را مشخص کنید. فیس پلیت با توجه به کاربرد دارای عمق‌های مختلفی است و داخل دیوار یا روی سطح دیوار نصب می‌شوند.

• PDU چیست؟

PDU یا Power Distribution Unit دستگاهی برای مدیریت توزیع برق است که یک ورودی و خروجی های متعدد برق دارد و اغلب در داخل Rack و برای تغذیه برق سرورها و تجهیزات شبکه و دیتاسنتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. PDU ها به صورت تک فاز و سه فاز با ولت آمپر های مختلف در بازار وجود دارند.

با توجه به افزایش سرورها و تعدد تجهیزات شبکه در مراکز داده و اتاق های سرور استفاده از PDU ها امری ضروری درجهت مدیریت ظرفیت برق مصرفی تجهیزات شبکه است.

قابلیت های PDU عبارتند از:

1. اداره و بهره وری بهتر از توان برق در جهت مراکز داده
2. تعیین برنامه‌ای برای روشن و خاموش کردن تجهیزات متصل به PDUها
3. اطلاع از افزایش بار مصرفی برق در دستگاه های متصل به PDU قبل از Fail شدن دستگاه و امکان جلوگیری از Fail شدن
4. برخی از PDU ها دارای یک صفحه نمایش برای نمایش مقدار برق و شاخص‌های آن هستند و از طریق ابزارهای مدیریتی بوسیله پروتکل SNMP قابل مدیریت هستند.

تفاوت شبکه اکتیو و پسیو

در قسمت قبل دیدیم شبکه پسیو و اکتیو شبکه چیست حال به بیان تفاوت این دو شبکه می‌پردازیم. نوع شبکه در بررسی تفاوت شبکه اکتیو و پسیو نقش مهمی دارد. شبکه اکتیو مسی یکی از انواع اصلی است که دسته‌بندی‌های مختلفی دارد. تفاوتی که میان شبکه اکتیو مسی و پسیو مسی وجود دارد این است که برخی تجهیزات، همچون آمپلی‌فایر به منظور تقویت سیگنال‌های آسیب دیده استفاده می‌شود و این اطمینان را می‌دهد که سیگنال‌ها می‌توانند تا مسافت‌های طولانی منتقل شود.

ساختار شبکه‌های اکتیو مسی پیچیده‌تر از شبکه‌های پسیو است و بدون استفاده از تجهیزات اکتیو غیر قابل استفاده است. شبکه پسیو نوری یکی دیگر از انواع پسیو شبکه‌ها است و شباهت زیادی با شبکه پسیو مسی دارد، با این تفاوت که در این شبکه‌ها، به جای کابل‌های شبکه مثل کواکسیال از کابل‌های نوری استفاده می‌شود. در این نوع شبکه، کوپلر نقش کلیدی دارد و وظیفه آن، توزیع و جفت سیگنال‌های نوری است. البته در شبکه‌های پسیو نوری می‌توان از اسپلیتر نوری برای توزیع سیگنال‌های نوری استفاده کرد.

نحوه نظارت بر شبکه جنبه دیگری از تفاوت شبکه اکتیو و پسیو را مشخص می‌کند. مانیتورینگ شبکه اکتیو synthetic monitoring نام دارد. در روش مذکور ترافیک آزمایشی به شبکه تزریق می‌شود تا خطاها یا مشکلات درون شبکه شناسایی شوند. این روش در یافتن و گزارش داده‌های بلادرنگ مثل از دست دادن بسته، جیتر (jitter) ، زمان پاسخ پروتکل‌های http و https و غیره کمک می‌کند.

فرایند نظارت پسیو شبکه شامل ثبت و تجزیه و تحلیل ترافیک واقعی کاربران برای درک روندهای استفاده از شبکه است. در این حالت ابزار نظارتی می‌تواند به ردیابی این موضوع بپردازد که  کدام عناصر شبکه پهنای باند موجود را مصرف می‌کنند. در این روش به جای تزریق داده‌های آزمایشی برای تجزیه و تحلیل ترافیک از داده‌های واقعی کاربران استفاده می‌شوند.

مزایای راه اندازی پسیو شبکه

راه اندازی پسیو شبکه در صورتی که توسط پسیو کار حرفه‌ای انجام شود، می‌تواند همراه با هزینه کم و بهترین کیفیت باشد. طراحی شبکه و ترسیم نقشه، نصب تجهیزات شبکه  از جمله کابل، سوئیچ، روتر و غیره، طراحی اتاق سرور مطابق با استانداردهای تعیین شده، کابل کشی، بهینه سازی زیرساخت‌های موجود، از اقدامات اولیه برای نصب و راه اندازی پسیو شبکه است.

همچنین، اجرای شبکه و پیاده سازی نقشه، طراحی و چیدمان رک‌ها، راه اندازی یو پی اس، داکت کشی و نصب رک و اتاق سرور، راه اندازی سانترال، نصب سنسور و تجهیزات هوشمند برای نظارت شبکه را می‌توان در لیست مراحل راه اندازی شبکه قرار داد.

پس از انجام تمامی مراحل بیان شده، می‌بایست مطابق با نقشه شبکه، شبکه به کارفرما تحویل شود. البته بخش پشتیبانی و ارائه خدمات شبکه غیر فعال از اهمیت بالایی برخوردار است. زیرا می‌تواند در کارآیی بهتر و کیفیت بالای خدمات شبکه اطمینان حاصل کند.