دستگاه ایکس ری بازرسی چیست؟ احتمالا در هنگام سفر خود یا دوستانتان در فرودگاه متوجه شدهاید که همه مسافران باید تمام کیفها و چمدانها را بر روی نوار نقالهای بگذارند تا از داخل دستگاهی عبور کند. در کنار این دستگاه یک شخص اپراتور در حال تماشای دقیق مانیتور است و تصاویر چمدان و کیفها را بررسی میکند و در صورت مشاهده مورد مشکوک از مسافر میخواهد تا چمدان خود را جهت بازرسی باز کند.
به این ابزار کاربردی و امنیتی دستگاه ایکس ری یا اسکنر اشعه ایکس گفته میشود، که یکی از نمونههای دستگاههای امنیتی به شمار میآید. این دستگاه به تونل تصویر برداری نیز معروف است و به منظور بررسی وسایل افراد در برخی مکانهای عمومی مثل فرودگاه و یا سازمانها و ادارات خاص استفاده میشود. همه ما در طول زندگی خود با دستگاه کنترل بازرسی ایکس ری مواجه شدهایم، گرچه بسیاری از ما در ابتدا با نام و کاربردهای این دستگاه آشنا نبودهایم و شاید تا پیش از این نمیدانستیم که دستگاه ایکس ری چه چیزی را نشان میدهد.
اما این نکته را نباید فراموش کنیم که این دستگاه کاربردهای بسیار گستردهای در زندگی ما دارد، برای مثال در فرودگاه از گیت بازرسی ایکس ری برای بازرسی محتوای داخلی چمدانها استفاده میشود؛ علاوه بر این، دستگاههای ایکس ری در مکانهای مختلفی مورد استفاده قرار خواهند گرفت که در ادامه در مورد آنها صحبت خواهیم کرد با زینت همراه باشید.
دستگاه x-ray یا دستگاه ایکس ری چیست؟
قطعاً شما قبلاً با دستگاه ایکس ری برخورد داشته اید. اشعه ایکس که به آن در پزشکی رادیوگرافی نیز گفته میشود، یک روش تصویربرداری رایج است که میتواند به دلایل پزشکی، صنعتی و امنیتی استفاده شود. دستگاه x-ray پرتوهای اشعه ایکس را از قسمتی از بدن یا جسم عبور می دهد تا تصاویری از بافت ها، اندام ها، استخوان ها و داخل اجسام به دست آورد. این تصاویر برای بررسی اهداف پزشکی و غیرپزشکی استفاده میشوند.
طی فرایند عکس برداری، دستگاه ایکس ری یک پرتو سنگین و متمرکز از الکترون ها به نام فوتون اشعه ایکس ساطع می کند. فوتون ها در هنگام حرکت به بدن و بافت های آن یا جسم و مولکول های آن تماس پیدا کرده و تصویری روی یک لایه فلز ایجاد می کنند. فوتون ها از مسیرهای نرم مانند پوست و پارچه عبور کرده و اثری باقی نمی گذارند اما توسط بخش های سخت مانند استخوان و فلز جذب می شوند. بدین ترتیب یک تصویر از مکان هایی که توسط اشعه جذب شده اند ایجاد می شود.
تکنولوژی دستگاه x-ray، فقط برای استفاده های پزشکی نیست و برای موارد امنیتی نیز کاربرد فراوانی دارد. این دستگاه برای کنترل و بازرسی لوازم همراه افراد در هنگام ورود و خروج از مکانهای مهم مانند فرودگاه، گمرک، مراکز امنیتی و سالنهای اجلاس و کنفرانسها به کار می رود. انواع چمدان، کانتینر، کالاهای وارداتی، کیف و لوازم شخصی فرد توسط این دستگاهها برای بررسی موارد مشکوک بررسی میشوند.
دستگاه های ایکس صنعتی، نوع دیگری از دستگاه های اشعه ایکس هستند که معمولا برای بررسی افراد، ماشین ها و محموله های بار با اهداف امنیتی مورد استفاده قرار می گیرند. این دستگاه ها که از مدل های چمدانی فرودگاهی تا مدل های بزرگ برای بررسی کانتینرها را شامل می شوند، در فرودگاه ها، اداره های دولتی مهم، سالن های اجلاس سران، گمرک و صنایع غذایی نصب و استفاده می شوند.
دستگاه ایکس ری از قسمت های مختلفی تشکیل شده است:
۱- تونل و نوار نقاله: قسمتی است که کالا یا بار در آن قرار گرفته و برای تصویربرداری از داخل ایکس ری می گذرد. در دستگاه های بزرگ که برای اسکن از بارهای بزرگ استفاده می شود، به جای نوار نقاله از غلتک های مخصوصی استفاده می شود.
۲- ژنراتور ایکس ری: ژنراتورهای ایکس ری معمولا و به صورت استاندارد اشعه تابشی را به سمت بالا و با زاویه ۹۰ درجه داخل تونل بازرسی می تابانند. بیشتر ژنراتورهای دستگاه ایکس ری از لامپ های ایکس ری با قدرت تابشی ۱۴۰ تا ۱۶۰ و یا ۱۸۰ کیلو ولت استفاده می کنند. در سیستم های بزرگتر ولتاژ لامپ ها به ۳۲۰ کیلو ولت نیز می رسد.
۳- سنسورهای آشکارساز: مجموعه حسگرهای آشکارساز از تعدادی دیود حسگر رای اندازه گیری سطوح بالا و پایین انرژی تشکیل می شود. این مجموعه دیودها که L شکل هستند جهت محاسبه انرژی عبوری از کالا و یا شی داخل تونل به کار می رود.
۴- سنسورهای نوری: این حسگرها با امواج مادون قرمز کار می کنند و در ورودی و خروجی تونل نصب می شوند که به محض وارد شدن شی ای به تونل، با قطع شدن شعاع نوری بین فرستنده و گیرنده آن، سیگنالی به قسمت کنترل ارسال می شود تا اشعه ایکس جهت تابیده شدن به جسم برقرار شود.
انواع دستگاه ایکس ری بازرسی
به طور کلی ایکس ری – xray در امور مختلفی به کار برده میشود. در حوزه پزشکی برای تشخیص بیماریهای مختلف و بررسی قسمتهای داخلی اعضای بدن استفاده شده، اما همانگونه که بالاتر گفته شد در امور دیگری نیز اشعه ایکس کاربرد دارد. در حوزه بازرسی و کنترل تردد، این ابزار راهکارهای بینظیری برای بررسی وسایل همراه افراد ارائه میکنند.
دستگاههای ایکس ری براساس اندازه تونل خود و قدرت تابش ژنراتورهای ایکس ری به چند دسته تقسیم میشوند. درواقع باتوجه به اندازه اجسامی که نیاز به بررسی دارند، اندازه تونل تعیین میشود. حال ممکن است این اجسام یک کیف دستی باشند و یا یک خودروی بزرگ. بر این اساس دستگاه x ray صنعتی به بخشهای زیر تقسیم میشوند؛
- ایکس ری XRay کیف دستی یا X Ray چمدان
- ایکس ری Xray خودرو
- ایکس ری xray برای ماشین آلات سنگین یا X Ray کانتینر
- ایکس ری xray برای اسکن بدن انسان
دستگاه ایکس ری بازرسی کیف دستی یا X Ray چمدان
ایکس ری – xray کیف دستی یا چمدان با بررسی تمام جزییات اشیای داخل کیف یا چمدان مسافران در اماکنی همچون فرودگاه، گمرک، صندوق امانات بانکها، خطوط مرزی و نهادهای دولتی کاربرد بسیاری دارد. دستگاه ایکس ری فرودگاه با اتصال به دیگر تجهیزات کنترل تردد و بازرسی افراد، نقش مهمی در ایجاد نظم و امنیت ایفا کرده است. با تکیه بر فناوری این دستگاه، بدون نیاز به بازگشایی درب کیف یا چمدان، میتوان به راحتی و در کمترین زمان، هرگونه اشیای غیرمجاز را شناسایی نمود.
دستگاه XRay خودرو
دستگاه x ray خودرو نیز با هدف کشف و شناسایی انواع سلاح، مواد مخدر یا مواد منفجره، اشیای قاچاق و موارد مشابه در خطوط مرزی کاربرد بسیاری دارد. با کمک دستگاه ایکس ری گمرک، از ورود یا خروج هرگونه کالای غیرقانونی و غیرمجاز جلوگیری به عمل خواهد آمد.
دستگاه XRay برای اسکن بدن انسان
دستگاه ایکس ری فرودگاه علاوه بر ایکس ری کیف دستی، شامل دستگاه دیگری برای مشاهده و اسکن بدن انسان است. از این فناوری عموما برای بررسی موارد مشکوک حمل مواد مخدر یا اشیای گرانبها و غیرمجاز که داخل بدن انسان جایگذاری شدهاند استفاده میشود. با حضور فرد داخل تونل در کسری از ثانیه اعضای مختلف بدن اسکن شده و در مانیتور، موارد مشکوک با کیفیت بالا و به صورت رنگی به نمایش درمیآیند.
البته همانطور که گفته شد از ایکس ری – xray در حوزه سلامت و پزشکی برای تشخیص بیماری نیز استفاده میشود، اما منظور از معرفی این مدل ایکس ری بدن انسان، در واقع همان دستگاه x ray صنعتی است.
دستگاه ایکس ری بازرسی برای ماشین آلات سنگین یا X Ray کانتینر
از این نوع دستگاه نیز در اماکن مختلف مرزی و یا گمرک استفاده میشود. شناسایی محتویات داخل کانتینر و بررسی بار داخل آن با تاباندن اشعه ایکس صورت گرفته و به این شکل از حمل و قاچاق کالا یا انسان جلوگیری به عمل میآید. در واقع این محصول یکی دیگر از انواع دستگاه ایکس ری گمرک است که با هدف ممانعت از ورود و خروج اتباع خارجی غیرقانونی به یک کشور مورد استفاده قرار میگیرد. ابعاد تونل در این مدل بسیار بزرگتر از نمونههای قبلی است.
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.